Αναπτυξιακή Λεκτική Δυσπραξία

Η Αναπτυξιακή Λεκτική Δυσπραξία (Childhood Apraxia of Speech) είναι μια πάθηση του κεντρικού νευρικού συστήματος που επηρεάζει την ικανότητα του παιδιού να βάζει στη σειρά και να παράγει ήχους, συλλαβές και λέξεις. Τα αίτια αυτών των δυσκολιών δεν έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί ωστόσο το παιδί με λεκτική δυσπραξία εμφανίζει σημαντικές δυσκολίες στο προγραμματισμό και στην εκτέλεση των κινήσεων που απαιτούνται για την άρθρωση των ήχων (φθόγγων). Με άλλα λόγια, το παιδί γνωρίζει τι θέλει να πει, αλλά ο εγκέφαλος δεν δίνει τις σωστές εντολές στα όργανα της άρθρωσης για να παράγουν με ακρίβεια τους ήχους.

Αυτό που αρχικά παρατηρούν όσοι περιβάλλουν ένα μικρό παιδί με λεκτική δυσπραξία είναι μια σημαντική δυσκολία στην έκφραση που έρχεται σε αντίθεση με μια αυξημένη ικανότητα αντίληψης του λόγου. Το παιδί καθυστερεί να παράγει τις πρώτες του λέξεις και διαθέτει ένα περιορισμένο φωνολογικό ρεπερτόριο (λιγότερους φθόγγους από το αναμενόμενο για την ηλικία του). Η ομιλία του είναι δυσκατάληπτη, γεγονός που δυσχεραίνει την επικοινωνία με άτομα που δεν το γνωρίζουν καλά.

Καθώς το παιδί μεγαλώνει, μπορεί να παρουσιάσει ιδιαίτερη ποικιλομορφία στα λάθη που κάνει, να παράγει σωστά μια λέξη σε ένα περιεχόμενο αλλά να δυσκολεύεται να την προφέρει καθαρά σε διαφορετικό περιεχόμενο. Μπορεί να φαίνεται πως μπερδεύει τις συλλαβές σε μεγαλύτερες και σύνθετες λέξεις ή πως μιλάει πιο αργά, μη χρησιμοποιώντας κατάλληλα τον τόνο και τη χροιά της φωνής του. Επίσης, στα παιδιά με αναπτυξιακή λεκτική δυσπραξία, συχνά παρατηρείται ορατή προσπάθεια του παιδιού με το στόμα καθώς «ψάχνει» να βρει τη σωστή κίνηση όταν πρέπει να επαναλάβει μια στοματική άσκηση (π.χ. κούνησε τη γλώσσα σου δεξιά-αριστερά). Σε άλλα παιδιά, μπορεί να συνυπάρχει μυϊκή αδυναμία στα χείλη, στη γλώσσα ή στην υπερώα καθώς και προβλήματα στη μάσηση-κατάποση τροφής.

Ο βαθμός και το είδος των δυσκολιών είναι δυνατόν να διαφέρουν από παιδί σε παιδί και να υπάρχουν με διαφορετική ένταση. Ακόμη και ένα πολύ μικρό παιδί έχει επίγνωση της δυσκολίας του στην ομιλία και αυτό προκαλεί δευτερογενείς συνέπειες στη ψυχική και συναισθηματική του κατάσταση.   Η αντιμετώπιση των δυσκολιών που προκύπτουν από την αναπτυξιακή λεκτική δυσπραξία προϋποθέτει μια έγκαιρη και σωστή διάγνωση έτσι ώστε να διευκολυνθεί η ζωή των παιδιών, να μειωθούν τα συμπτώματά τους και να αποφευχθεί το άγχος που προκαλείται μέσα από την συνειδητοποίηση αυτών των δυσκολιών.